KÜRESEL ISINMANIN CANLILAR ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
Küresel ısınma, başlıcası atmosfere salınan gazların neden olduğu düşünülen sera etkisinin sonucunda, Dünya üzerinde yıl boyunca kara, deniz ve havada ölçülen ortalama sıcaklıklarda görülen artışa verilen isimdir. İklim sistemi içsel ve insani etkiler, Güneş’in periyodik aktiviteleri ve sera gazları, vb. nedenlerden etkilenmektedir. Günümüzde iklimbilimciler (klimatolog) küresel ısınma konusunda hemfikirdirler.

 Bu değişimin detaylı nedenleri açık bir araştırma alanıdır ama bilimsel çoğunluk sera gazlarının son zamanlardaki sıcaklık artışının başlıca nedeni olduğunu belirtmektedir.

Küresel ısınma, sera gazlarının etkisi ile atmosferin, denizlerin ve dünya yüzeyinin ortalama ısısının yükselmesidir. Dünya, güneşten gelen ışınların direkt etkisinden çok, yansıyan ışınlarla ısınır. Güneş ışınlarının karbon dioksit ve metan gibi çeşitli gazlar tarafından tutulmasına “sera etkisi” adı verilmektedir. Bu etki ile gezegen yüzeyindeki ısının bir kısmı tutulur ve ısı kaybı önlenir. Ancak, özellikle fosil yakıtların tüketilmesi sonucunda sera gazları atmosfer içinde daha çok tutulur olmuş ve böylece dünyanın ısısı artış göstermiştir. İşte, küresel ısınma sera gazlarının artarak fazla ısı tutması sonucunda oluşmaktadır.

 Küresel ısınmanın canlılar üzerine etkilerini inceleyen bilimsel çalışmaların sayısı artmaktadır. Bir çalışmada, su ısısı artışıyla birlikte su canlılarında üreme ve embriyo gelişimi bozuklukları oluştuğu gösterilmiştir. Isı artımıyla birlikte yumurtalar anormal bölünmekte, embriyolar bozulmakta ve sonuçta ölüm meydana gelmektedir.

Küresel Isınmanın Canlılar Üzerindeki Etkileri Nelerdir

Isı dalgalarına bağlı ölümler de artmaktadır. 2003 yılında Avrupa’da 70 bin, sadece Fransa’da ise 15 bin kişi aşırı sıcakların neden olduğu sağlık sorunlarından dolayı kaybedilmiştir. Küresel ısınmanın sonucunda su ve tarım ürünleri giderek azalacak ve kıtlık bütün dünyayı saracaktır. Böylelikle insanların beslenme sorunları artacak, açlığa bağlı birçok hastalık gelişecektir. Elbette açlık ve kıtlık yüzünden ölüm oranları artacaktır.

 Aşırı ısınma ile polen alerjisi ve astım riski artmaktadır. Küresel ısınma yabani otları artırmakta ve bunlar da alerjiyi ortaya çıkarmaktadır. Küresel ısınmanın neden olduğu diğer bir sorun ise enfeksiyonlardır; sıtma, kene ile ilgili ansefalit ve ishal en önemlilerindendir. Isı arttıkça, hastalığa neden olan sivrisinekler daha yüksek bölgelerde daha kolay yaşayıp yayılabilmektedir. Örneğin; sıtma, Afrika ve Endonezya’nın yükseklerinde görülmezken, şimdilerde milyonlara risk oluşturmaktadır. Küresel etkinin sonucunda oluşan aşırı yağmurlar, bakteriden bol toprakları barajlara sürüklemekte ve sonuçta ishale neden olmaktadır.

“Nature” da yayımlanan bir makalede, araştırmacılar bin 400’den fazla çeşit hayvan/bitki türünün incelendiği 147 çalışmayı analiz etmiş ve sonuçta, küresel ısınma ile biyolojik değişim arasında ilişki saptamışlardır. Isınmanın etkisi ile hayvanlar daha erken doğum yapmakta ve göç etmektedir. Bazı bitki/hayvan türleri daha kuzeye/yükseğe yer değiştirmektedir. İlkbaharın erken ve hızlı gelmesiyle bitkiler daha erken çiçeklenmeye başlarken, bazı ağaç türleri ise bodur kalmaktadır.

Küresel ısınma ile doğanın dengesi bozularak birçok türün nesli tükenecektir. Öte yandan, bazı türlerin sayısı ise gereğinden fazla artacaktır. Tırtıl yiyerek beslenen bazı tür bülbüller ısınma yüzünden daha kuzeylerde yerleşmeye başlamıştır. Bunun sonucunda tırtılların artması ve doğaya zarar vermeleri nasıl önlenecektir?

 Küresel ısınma dünya üzerindeki canlıları etkilemektedir. İnsan da bu süreçten doğrudan veya dolaylı olarak olumsuz etkilenmektedir. Bilimsel veriler, bu etkilenmenin gittikçe artarak devam edeceğini göstermektedir. Küresel ısınmayı engelleyecek çalışmalarda bizzat hekimlerin de yer alması ve bu konuda çözüm arayışlarına katkıda bulunmaları gerekmektedir.

Kaynak Prof.Dr. Erbil DURSUN, Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi FTR AD Öğretim Üyesi



 Küresel Isınma Sonucu Öngörülen 21 İlginç Durum

 Genel olarak, sera etkisi iyi bir şeydir. Sera gazları olmadan, Dünya üzerindeki sıcaklık, hayatı desteklemek için çok yetersiz kalırdı.

 Sera gazları dediğimiz (karbondioksit ve metan gibi) gazlar yeryüzünde insan hayatının varlığı için gereklidir. Ancak bu gazların aşırı artması sebebiyle küresel ısınmayı yaşıyoruz.

 2040 yılına kadar veya çok daha erken bir tarihte Kuzey Kutbunun tamamen buzsuz kalacağı öngörülüyor.

 Dünya Doğayı Koruma Vakfı'na göre, küresel ısınma sonucunda, gelecek 20 yıl içinde kutup ayıları yok olabilir.

Kuzey Kutbu eriyen buzullar sebebiyle eskisi kadar aydınlık ve beyaz değil.

 Dolayısıyla uzaya daha az güneş ısısı geri dönüyor. Yani fazla enerji dünyada kalıyor. Bu da daha fazla ısınma anlamına geliyor.

Buzulların erimesi deniz seviyesinin yükselmesine ve doğal su kaynaklarına bağımlı alanlarda su kıtlığına neden oluyor.

 Hepimiz tatillerde koştur koştur kıyı bölgelerine akın ediyoruz, ancak küresel ısınmaya bağlı olarak yükselen deniz seviyesi kıyı bölgesinde yaşayan insanların yaşamını çok yakın zamanda tehlikeye sokabilir.

Dünyanın pek çok şehri de bu hassas bölgelerde bulunuyor.

 Çok hızlı artan ormansızlaşma kirletici maddeler ortaya çıkardığından sera gazlarında muazzam bir artış yaşanıyor.

Ne kadar kesilenlerin yerine ağaç da dikseniz, aynı ekolojik verimi yeni ağaçtan alamıyorsunuz.


Orman yangınları, sıcak hava dalgaları ve şiddetli tropikal fırtınalar aşırı hava değişimlerine neden olan küresel ısınmanın sonuçları.

2000-2100 arasında, ısıya bağlı ölümlerin artacağı öngörülüyor.

 Küresel ısınmanın neden olduğu sıcak hava dalgaları, ısıya bağlı birçok hastalık ve ölümle sonuçlanabilir.

Küresel ısınma, dünyanın soğuk alanlarının daha sıcak olmasına ve dolayısıyla hastalıklara karşı daha savunmasız hale gelmesine neden oluyor.

 Küresel ısınma, büyük gıda sıkıntıları yaşatabilir ve yaban hayatı üzerinde de hayatı tehdit eden bir etkiye sahip.

 Bazı parazitler küresel ısınmaya bağlı olarak yeni yaşam alanlarına yayılıyor ve artık endemik hale geliyor.

 Küresel ısınmayı önleme başarısızlığı, büyük bir ekonomik çöküşe neden olabilir.

İnekler, petrol endüstrisinden daha fazla metan üretiyor.

İnsanlar atmosfere, bitki ve okyanuslardan daha hızlı ve daha fazla karbondioksit yayıyor.

 Bazı bilim insanları da, Mars'ta yaşam kurmak için, küresel ısınmayı hızlandırmak istiyor.

Dünya'da biriken ısı miktarı, her gün patlayan 400.000 Hiroşima bombası tarafından açığa çıkarılan ısı miktarı ile eşdeğer olarak görülüyor.


Bilim insanları, küresel sıcaklıktaki her bir derece artış ile birlikte yıldırım düşüşlerinin %12 oranında artacağını söylüyor.

 Dünya genelinde çöller, küresel ısınma nedeniyle artıyor. 2007 yılının sonunda Avustralya, çölleşmeyle birlikte ürün üretiminin %25'ini kaybetmiş.

 Küresel ısınma ve iklim değişikliği dünyadaki doğum oranlarını olumsuz yönde etkiliyor.

Küresel ısınma, pandaların neredeyse tek besin kaynağı olan bambu bitkisinin gelişimini olumsuz yönde etkiliyor. Bambunun 21. yüzyılın sonunda ortadan kalkacağı tahmin ediliyor. Bundan pandalar da olumsuz olarak etkilenecektir haliyle...

 Küresel ısınma, üzüm üretilen bölgeleri de değiştirebilir. Üzüm yetiştiricileri artan ısınmayı yenmek için, üzüm bağlarını daha yüksek bölgelere taşımak zorunda kalabilirler.


 Küresel ısınma "Gulf Stream" gibi okyanus akıntılarını yavaşlatıyor. Bu akıntılar suyun bütün dünyada taşınmasını sağlıyorlar. Küresel ısınma sonucunda bu akıntıların zayıflaması, daha yüksek deniz seviyelerine ve değişen hava koşullarına neden oluyor.

 Küresel ısınma ormandaki yaprakların besin değerini düşürüyor. Bu yaprakları tüketen hayvanlar besleyiciliği düşük gıdalarla beslenmiş oluyorlar. Dolayısıyla tüm döngü bundan etkileniyor.

 İlkay Hüyüklü’nün (Graduate school of science and engineering • biology) yazısından alıntıdır.