Kompost sadece gezegenimizin iyiliği için edindiğimiz çevreci bir alışkanlık değil, aynı zamanda ürünlerimizi sağlıklı bir şekilde yetiştirmek için önemli bir uygulama.http://www.bugday.org/portal/haber_detay.php?hid=7963

Kompostun yaygınlaşması, ya da en azından bir girişim olarak komposta ilginin artması harika bir şey. Kompost sadece gezegenimizin iyiliği için edindiğimiz çevreci bir alışkanlık değil, aynı zamanda ürünlerimizi sağlıklı bir şekilde yetiştirmek için önemli bir uygulama. Ve tabii doğaya yaptığımız (tabii kendimiz için de) mükemmel bir jest.

Hiç şüphesiz başarılı kompost uygulamaları kadar, başarısız kompost girişimleri de mevcut. Çoğumuz kompostu, tüm mutfak atıklarını bir kutuya atıp çürümeye terk etmek kadar basit bir yöntem olarak düşünüyoruz. Doğrusu bu sadece mutfağınızı sineklerin istila etmesine ya da kötü kokulara yol açar. Evet kompost kolay bir uygulama, ama tüm çöpü bir kutuya tıkmaktan çok daha fazlası gerekiyor.

O zaman hem acemi kompostçular için, hem de bu konuda deneyimli olanlar için birkaç ipucu verelim.

1-Bol miktarda karbon malzemesi kullanın

İyi bir kompostta, azottan çok karbon malzemesi bulunur. Kararmış, kurumuş ot ve yapraklar, kâğıt, karton ve talaş materyaller karbon elementlerken;  baklagiller, idrar, mutfak atıkları ve yeşil olan yaprak, ot azot materyaller kategorisine girer. Genelde iyi bir kompost karışım için azotun karbona oranı 1/3 olmalıdır. Azotun fazla olduğu kompostlar sinekleri ve kemirgenleri çeker ve etrafa koku yayarken, karbon bu kokuyu emer ve kompostu tamamlar.

2-Karbon malzemeyi parçalayın

Komposta dahil ettiğimiz karbon malzemeler, yani kağıt vb. şayet büyük parçalar şeklinde olursa hem kompost oluşumu çok uzun sürer hem de yığın halinde oldukları için oksijen akışını engellerler. Bu yüzden iyi bir kompostçu bu karbon materyalleri iyice küçük parçalara ayırıp o şekilde komposta dahil eder. Bu şekilde daha fazla oksijen cebi oluşur ve kompostu düzenleyen mikroorganizmaların işleri kolaylaşır.

3-Bol miktarda su kullanın

İyi bir kompost bol miktarda su ister. Çünkü içine dahil ettiğimiz karbon materyaller oldukça kurudur ve onları kompost edebilmek için neme ihtiyaç vardır. Şayet karışımınız kuru görünüyorsa, mutlaka su ilave etmelisiniz. Kuru olup olmadığını anlamanın en iyi yolu, elinize bir miktar karışım alıp sıkmanız, iyi bir karışım sıkıldığında mutlaka birkaç damla su akacaktır. Şayet akmıyorsa karışımınız kuru demektir.

4-Mikroorganizmalar fark yaratır

Kompostu oluşturan mikroorganizmalardır ve iyi bir kompost için mikroorganizmaların iyi çalışabilmesi gerekir. Kompost karışımı bir süre sonra kendi mikroorganizmalarını üretir ama süreci hızlandırmak için bir önceki kompostunuzdan bir parçayı, yeni komposta ekleyebilirsiniz.

5-Gıda atıkları için solucanları kullanın

Gerçekte çoğumuz kompostu sadece mutfak atıklarından yapıyoruz ve içerisindeki karbon miktarı çok az oluyor. Evimizde karbon atıklar pek olmuyor ya da onları kompost için bir kenarda saklamıyoruz. Şayet kompostunuz çoğunlukla gıda atıklarından oluşuyorsa, karbon miktarı azsa, bunu telafi etmenin yolu solucanlardır. Solucanlar, gayet mutlu bir şekilde gıda atıklarındaki azotu tüketip yerine daha verimli olan gübrelerini bırakacaklardır.

6- Tüm atıkları tek seferde koyun

Komposta yeni başlayanlar, kompost için oluşturdukları kutuya atıklarını, mutfaklarından çöp çıktıkça bırakırlar. Böylece kompost alanı yavaş yavaş dolar. Oysa bu iyi bir yöntem değildir, kompostu hızlandırmak için tüm kompost malzemesini kutuyu aynı zamanda koymak gerekir. Çünkü kompostun oluşabilmesi için yeterli ısıyı oluşturacak büyüklükte malzeme hacmi gerekmektedir.

7-Çevirmek için kaslarınızı kullanın

Birçoğumuzun isteği kompostun en kısa sürede oluşması elbette. Ama bunun için istifi çevirmemiz gerekiyor. En hızlı kompost yöntemi olan Berkley Metodu’nda istiflerin birkaç günde bir çevirilmesi gerekir. Bunun  sebebi oksijen. İstiflerin çevirilmesi oksijen miktarını artırır ve kompostun oluşma süreci hızlanır.

Jonathon Engels

Kaynak: One Green Planet

Çeviren: Turgay Özçelik